De gemeente Langemark-Poelkapelle neemt voor de activiteit distributienetbeheer elektriciteit en/of gas deel aan de opdrachthoudende vereniging Gaselwest.
Sinds eind 2004 behoren de openbare verlichtingsnetten en -aansluitingen tot de eigendom van de distributienetbeheerders. De exploitatie van de openbare verlichting maakt als openbaredienstverplichting deel uit van de activiteit ‘Netbeheer elektriciteit’. De exploitatiekosten, met uitzondering van de materiaalkosten hieraan verbonden, kunnen hierdoor worden opgenomen in het distributienettarief.
De activiteiten met betrekking tot de openbare verlichting die niet onder deze openbaredienst-verplichting vallen (bv. renovatiewerken), worden beschouwd als een nevenactiviteit. Dit is een niet-gereguleerde activiteit waarvoor een vergoeding aan kostende prijs wordt aangerekend aan de deelnemers.
De deelnemers van Gaselwest hebben in 2004 naar aanleiding van de overname (aankoop) door de distributienetbeheerder van de openbare verlichtingsnetten via gemeenteraadsbesluit de beheersoverdracht rond de activiteit openbare verlichting herbevestigd/beslist. Statutair werd ingeschreven dat deze beheersoverdracht voor de exploitatie van de openbare verlichting geldt voor de volledige duur van de aansluiting en dat de beheersoverdracht voor de nevenactiviteit openbare verlichting steeds herroepbaar is.
Steden en gemeenten staan voor grote uitdagingen op het vlak van de openbare verlichting, milieu, energiebesparing, kostenefficiëntie en Smart City. Er is de snelle technologische evolutie op het vlak van de verlichtingstoestellen en hun aansturing. Lokale besturen krijgen tal van mogelijkheden om gegevens te verzamelen waarmee ze hun beleid beter kunnen afstemmen op de behoeften en vragen van hun burgers, het lokale bestuur zelf, de overheid en ondernemingen. Daarnaast hebben de lokale besturen zich via de burgemeestersconvenanten geëngageerd tot doelstellingen op het vlak van energie-efficiëntie en CO2-besparing.
Als werkmaatschappij voor de netbeheerders in dienst van de lokale besturen wil Fluvius System Operator (hierna ‘Fluvius’) een actieve ondersteuning aanbieden bij de uitwerking van een beleid op maat op vlak van milieu, verlichting en Smart City-infrastructuur (de netten, steunen en erop geïnstalleerde applicaties).
De raad van bestuur van Gaselwest heeft in zitting van 08 mei 2019 het reglement ‘Fluvius Openbare verlichting en diensten door de distributienetbeheerders aan lokale besturen’ goedgekeurd. Dit reglement wordt toegevoegd als bijlage bij dit gemeenteraadsbesluit, waarvan de tekst primeert op onderstaande samenvatting.
Het reglement kan als volgt worden samengevat:
1.1 Scope: verlichtingstoestellen, lichtbronnen en steunen van openbare verlichting
Er wordt voorgesteld om de per 1 juli 2019 bestaande verlichtingstoestellen, lichtbronnen en steunen openbare verlichting in te brengen bij de distributienetbeheerder.
Het betreft in het bijzonder verlichtingstoestellen, lichtbronnen en steunen openbare verlichting die zich situeren op of langs de openbare weg of op terreinen die publiek toegankelijk zijn en die toebehoren aan de gemeente zelf, met name:
• functionele verlichting, waarbij de functie het verlichten is van wegen, oversteekplaatsen, fiets- en wandelpaden, tunnels, waterlopen en pleinen met uitzondering van de installaties in het beheer van het Agentschap voor Wegen en Verkeer.
• bakenverlichting, waarvoor het uitgestraalde licht van het verlichtingstoestel zelf dienst doet als ‘optical guidance’.
• monumentverlichting, waarvan de functie het verhogen is van de esthetische waarde van monumenten (gebouw, standbeeld, kunstwerk, …) en ondersteuning geeft aan taken van de functionele verlichting. Het te verlichten monument moet gelegen zijn langs een openbare weg of plein.
• straatmeubilairverlichting, zijn aparte verlichtingsinstallaties in/op straatmeubilair (fietsenstalling, zitbanken, vuilbakken, wegwijzers, …) en die eigendom zijn en in beheer van de gemeente.
De lokale besturen kunnen ook de openbare verlichting van semi-openbare ruimten en hun netten inbrengen. Dit na risicoanalyse en het in overeenstemming brengen van de installaties aan de geldende wetgeving en regels en waarvan de inbreng op projectbasis gebeurt. Dit betreft:
• Openbare terreinverlichting, de verlichting van terreinen die (tijdens openingsuren) vrij toegankelijk zijn voor het publiek (containerpark, begraafplaats, sportterreinen zoals voetbalvelden, atletiekpiste, Finse piste, …) en die eigendom zijn van de gemeente.
• Architecturale verlichting, waarvan de functie het verhogen is van de esthetische waarde van monumenten (gebouw, standbeeld, kunstwerk, …). Het te verlichten monument moet gelegen zijn langs een openbare weg of plein. De verlichting vereist een aparte studieopdracht (specifieke lichtstudie en technisch ontwerp) door een lichtarchitect.
Er kan worden geopteerd om het energieverbruik mee deel te laten uitmaken van het aanbod.
Worden buiten de scope gehouden:
• de feestverlichting (toestellen en overspanningen en tijdelijke netten) en de binnenverlichting (verlichting binnen in de gemeentegebouwen waarvan de te verlichten ruimte in zijn algemeenheid uitgebaat wordt door de gemeente).
• de verkeersregelsystemen (het al dan niet branden van de verlichting beïnvloedt de wegcode), tenzij hier al een overeenkomst voor bestaat.
• de stand-alonesystemen (geen DNB-netvoeding) en de ruimten van de gemeenten in concessie van andere partijen (de te verlichten ruimte wordt uitgebaat door een derde partij waarvoor de gemeente tijdens de looptijd van de concessie-overeenkomst niet instaat voor de verlichting).
Worden in beginsel ook buiten scope van het reglement gehouden:
• de applicaties die zich al op de steunen bevinden (bv. camera’s, sensoren en verkeersgeleidingsinstallaties voor Smart City-toepassingen). Hiervoor kunnen evenwel aparte afspraken worden gemaakt.
• ‘klassieke’ applicaties die zich vandaag op de steunen bevinden (bv. verkeers- en signalisatieborden, bloembakken en vaandels).
1.2 Inbreng: maximum 25% van de inbrengwaarde in cash en minimum 75% van de inbrengwaarde in OV-aandelen
Voor de inbreng van de bestaande verlichtingstoestellen, lichtbronnen en steunen openbare verlichting in de distributienetbeheerder gebeurt een waardering van deze installaties.
De inbrengwaarde wordt bepaald aan de hand van de economische nieuwwaarde van de steunen en armaturen en is gebaseerd op een gedetailleerde inventaris op datum van toetreding.
De vergoeding van de inbrengwaarde gebeurt:
• een deel in cash (max. 25 percent van de inbrengwaarde);
• een deel in nieuw te creëren niet-stemgerechtigde en niet-dividendgerechtigde OV-aandelen (min. 75 percent van de inbrengwaarde). Op de buitengewone algemene vergadering van december ek. zal hiervoor een voorstel van statutenwijziging ter goedkeuring worden voorgelegd.
Jaarlijks zal de raad van bestuur van de distributienetbeheerder aan de betrokken gemeenten/steden de opbrengsten en kosten verrekenen via het resultaat.
Op vraag van het lokale bestuur kunnen hier diensten zoals lichtplannen, het energieverbruik als onderdeel van ‘licht als dienstverlening’,… aan toegevoegd worden.
Na inbreng komen alle nieuwe investeringen dus ten laste van de DNB en in haar volle eigendom als activa.
De overgenomen installaties zullen over een periode van maximum twaalf jaar afgeschreven worden, gezien het plan om de verledding van Vlaanderen ten laatste tegen 2030 uit te voeren. De afschrijvingen van het gedeelte in cash zullen volgens dit ritme verrekend worden.
1.3 Dienstverlening na overdracht
1.3.1 Meerjarig investeringsplan/-budget
Deze investeringen voor de bestaande en voor de toekomstige verlichtingstoestellen, lichtbronnen en steunen openbare verlichting zijn geënt op de vaststellingen en vooruitzichten zoals opgenomen in het (door de betrokken gemeente/stad en de distributienetbeheerder overeengekomen) meerjarig investeringsplan openbare verlichting (op basis van lichtplan of masterplan openbare verlichting) en worden geconcretiseerd binnen het door de distributienetbeheerder opgemaakte reglement. Indien gewenst, zullen er bij het investeringsmeerjarenplan ook doelen bepaald worden zoals onder meer m.b.t. het effect van de investeringen op energieverbruik en CO2-uitstoot.
Als een gemeente/stad wenst om versneld de masterplannen te realiseren en hiervoor bijkomende investeringsmiddelen nodig zijn, kan de gemeente/stad overwegen om middels een tussenkomst deze bijkomende investeringsmiddelen te voorzien en kan er samen onderzocht worden hoe dit kan gerealiseerd worden (bv. aannemerscapaciteit).
De bepaling van de prestatie-eisen en brandprogramma’s (dimmen, doven, enz.) blijft de bevoegdheid van de individuele steden/gemeenten. De steden/gemeenten bepalen dus het ritme en de locatie waar er een aanpassing/investering nodig is om aan deze eisen te voldoen.
De overeengekomen meerjarenplannen worden minstens eenmaal per jaar verfijnd en omgezet in een concreet jaaractieplan waarvoor de Raad van Bestuur van de DNB jaarlijks een maximaal budget (jaar X) goedkeurt voor het geheel van haar toegetreden steden/gemeenten dat besteed wordt op basis van de door de steden/gemeenten goedgekeurde lichtplannen of masterplannen.
Als het budget op het niveau van de DNB ontoereikend is voor de realisatie van de goedgekeurde masterplannen van de toegetreden lokale besturen gebeurt een proratering van het budget, enerzijds in functie van het aantal lichtpunten van de betrokken deelnemers, zoals opgenomen in de asset databank van de distributienetbeheerder, en anderzijds in functie van de realisatietermijn zoals opgenomen in de masterplannen.
Het eventueel saldo van het budget worden overgedragen en bij voorrang besteed binnen het budget voor het daaropvolgende jaar.
De distributienetbeheerder biedt een ruime keuze van (standaard)materialen aan via de jaarlijks vastgelegde catalogus.
De door de raad van bestuur vastgelegde en goedgekeurde beleidsregels en principes zoals preventieve en curatieve vervangingen blijven van toepassing.
1.3.2 Inzet van de door de Fluvius beheerder infrastructuur voor toepassingen Smart City
Fluvius wil lokale besturen ondersteunen om hun Smart City-infrastructuur (netten, installaties, steunen, …) maximaal te valoriseren. De ondersteuning bestaat uit het beheer van de overeenkomsten met operatoren (bv. telecom) die gebruik willen maken van deze infrastructuur. Fluvius zal ervoor zorgen dat de installatie van applicaties (bv. camera’s, sensoren, verkeersgeleiding, telecominstallaties, …) en aansluiting op de netten veilig en correct uitgevoerd worden.
1.3.3 Rapportering
Het lokale bestuur krijgt periodiek diverse rapporteringen (stand van zaken van het overeengekomen actieplan, effecten ervan op het energieverbruik en de CO2-uitstoot, investeringen en onderhoud, nieuwe trends, specifieke Fluvius-projecten m.b.t. openbare verlichting en Smart City-infrastructuur,…).
De gemeenteraad neemt kennis van het reglement ‘Fluvius Openbare verlichting en diensten door de distributienetbeheerders aan lokale besturen’, zoals opgesteld en goedgekeurd door de Raad van Bestuur van Gaselwest in zitting van 08 mei 2019.
De gemeenteraad hecht zijn goedkeuring aan de beheersoverdracht inzake de verlichtingstoestellen, lichtbronnen en steunen en desgevallend de semi-openbare verlichtingsinstallaties, daaraan verbonden de automatische overdracht van de eigendom van de in de toekomst nog op te richten verlichtingstoestellen, lichtbronnen en steunen en desgevallend de semi-openbare verlichtingsinstallaties.
En bijgevolg tevens zijn goedkeuring te hechten aan de uitbreiding van de huidige aansluiting van de gemeente bij de opdrachthoudende vereniging Gaselwest voor de activiteit openbare verlichting (verlichtingstoestellen, lichtbronnen en steunen) en diensten als onderdeel van ‘licht als dienstverlening’ en zo deel te nemen aan het aanbod Fluvius Openbare verlichting (inclusief het energieverbruik van de openbare verlichting) en de opdrachthoudende vereniging te verzoeken om de ‘aanvaarding van de uitbreiding van deze aansluiting’ voor te leggen aan de eerstvolgende algemene vergadering.
De inbreng die de gemeente heeft gedaan overeenkomstig de statuten van Gaselwest uit te breiden wat betreft:
• de verlichtingstoestellen, lichtbronnen en steunen;
• de semi-openbare verlichtinginstallaties die voldoen aan de vereisten die zijn weergegeven in het reglement.
De verlichtingstoestellen, lichtbronnen en steunen - op basis van een inventariswaarde 31 december 2018 - tegen een inbrengwaarde van 66.179 euro in cash (zijnde 25% van de inbrengwaarde) en 198.538 euro in OV-aandelen (zijnde 75% van de inbrengwaarde) in te brengen bij de opdrachthoudende vereniging Gaselwest.
De inbreng van de semi-openbare verlichting gebeurt op projectbasis na risicoanalyse en na het in overeenstemming brengen van de installaties aan de geldende wetgeving en regels.
De inbrengwaarde wordt bepaald aan de hand van de economische nieuwwaarde van de steunen en armaturen en is gebaseerd op een gedetailleerde inventaris (voor inbrengen die gebeuren in de loop van 2019 zal dit wat betreft de voorafgaande actuele raming de inventaris zijn op 31 december 2018, waarna deze zal geactualiseerd worden ifv de effectieve datum van toetreding).
Tevens zal de distributienetbeheerder het nodige doen om de vereiste vennootschapsrechtelijke formaliteiten te vervullen die een inbreng met zich meebrengt en om de statuten dienovereenkomstig aan te passen.
De Voorzitter van de gemeenteraad en de algemeen directeur aan te duiden om als gevolmachtigde van de gemeente de authentieke akte te ondertekenen alsook de hypotheekbewaarder vrij te stellen van het nemen van een ambtshalve inschrijving bij het overschrijven van de inbrengakte.
Het college van burgemeester en schepenen te gelasten met de uitvoering van voormelde beslissingen en onder meer kennisgeving hiervan te verrichten aan het secretariaat van de opdrachthoudende vereniging Gaselwest, (in pdf-versie) uitsluitend via e-mailadres vennootschapssecretariaat@fluvius.be.